Dialoge mit dem Enkelkind
Die Webseite Teptar hat eine interessante Unterhaltung zwischen einem 5-jährigen tschetschenischen Jungen im Exil und seinem Großvater veröffentlicht. Wir stellen Ihnen diese Unterhaltung bereit, in tschetschenischer und deutscher Sprache.
.
.
Zum Krieg
— Üsch mülasch bu, Dada, tsu surta thech bersch? (Уьш муьлаш бу, Дада, цу сурта тIехь берш?)
— Horsch masso a vayn gergara nach bu-q… (ХIорш массо а вайн гергара нах бу-кх…)
— Nochtschitschöch jasch bu üsch? (Нохчичоьхь Iаш бу уьш?)
— Ha’… (ХIаъ…)
— Tsigach thom bu, Dada? (Цигахь тIом бу, Дада?)
— Thom bu… (ТIом бу…)
— Mila vu nochtschaschtsa thom besch verg, Dada? (Мила ву нохчашца тIом беш верг, Дада?)
— Rossi (Poccи)
– Großvater, wer sind diese Menschen auf dem Bild?
– Das sind alles Verwandte!
– Leben sie in Tschetschenien?
– Ja…
– Herrscht dort Krieg, Großvater?
– Krieg…
– Wer kämpft gegen die Tschetschenen, Großvater?
– Russland!
— Oghas bachera üsch nochtschaschna, Dada? (ОгIаз бахнера уьш нохчашна, Дада?)
— Bachnera… (Бахнера…)
— İ ts’enosch tsara dochiyna? (И цIенош цара дохийна?)
— Dochiyna… (Дохийна…)
— Dad, ts’enoschna hunda baхna üsch öghaz, ts’enoscha hun dinera tsarna? (Дад, цIеношна хIунда бахна уьш оьгIаз, цIеноша хIун динера царна?)
— Humma a ca dinera-q… Schayna gondach derg hallak dan ben — qi humma a tsa chäa tsarna… (ХIумма а ца динера-кх… Шайна гондахь дерг хIаллак дан бен — кхи хIумма а ца хаьа царна…)
– Sind sie böse, Großvater?
– Ja…
– Wurden diese Häuser durch sie zerstört?
– Ja…
– Großvater, warum sind sie böse auf die Häuser, warum haben sie das gemacht?
– Ja, es gab nichts, was sie hätte ärgern können… Sie haben nichts anderes gemacht, außer alles um sich herum zu zerstören…
— Delana tsa chäa tsara i diniyla? (Делана ца хаьа цара и динийла?)
— Tsunna tsa chuusch humma a dats! (Цунна ца хууш хIумма а дац!)
— Thakqa Dela öghaz hunda tsa vödu tsarna, Dada? (ТIаккха Дела оьгIаз хIунда ца воьду царна, Дада?)
— Sobar dokqa du tsünan… (Собар доккха ду цуьнан…)
– Weiß Allah, was sie getan haben?
– Es gibt nichts, was Allah nicht weiß.
– Warum wurde Allah dann nicht böse auf sie, Großvater?
– Seine Geduld ist unendlich…
— Dada, tsu Russlandech jasch vuonisch bu duqa ya dikanisch? (Дада, цу Russlandехь Iаш вуониш бу дукха я диканиш?)
— Dikanisch alsam хila a tarlo… (Диканиш алсам хила а тарло…)
— Thakqa otsu dikatschara tsu vuotschärga hunda boytu Nochtschiytschoch i thom? (ТIаккха оцу дикачара цу вуочаьрга хIунда бойту Нохчийчохь и тIом?)
– Großvater, und in Russland, was ist dort mehr verbreitet: gut oder böse?
– Wahrscheinlich ist das Gute mehr verbreitet…
– Weshalb erlaubt dann das Gute, dass das Böse gegen Tschetschenien kämpft?
Beerdigung (Teset = Teзeт)
— Cho tsa ve’na, Dada? (Хьо цIа веъна, Дада?)
— Ve’na, san berza khorni. (Веъна, сан берза кIорни.)
— Dad, cho ma duqa jiyra tsa sa voghusch. Stengach vara cho qo de dokqusch? (Дад, хьо ма дукха Iийра цIа ца вогIуш. Стенгахь вара хьо кхо де доккхуш?)
— So qetschu ghala vachnera… (Со кхечу гIала вахнера…)
— Mülchatschu ghala? (Муьлхачу гIала?)
— Gamburge. (Гамбурге.)
— Hun dan vachnera cho tsiga, Dada? (ХIун дан вахнера хьо цига, Дада?)
— Tezet dara tsigach. (Тезет дара цигахь.)
— “Tezet” bochurg hun du, Dada? (“Тезет” бохург хIун ду, Дада?)
— Nochtschasch, ts-cha’ veltscha, Tezet hottado kertach. (Нохчаш, цхьаъ велча, Тезет хIоттадо кертахь.)
— Hunda? (ХIунда?)
— …Tsu Tezeta bächkintschu nacha kadam bo otsu vellatschunna. (…Цу Тезета баьхкинчу наха кадам бо оцу веллачунна.)
— Mucha bo tsara i kadam, Dada? (Муха бо цара и кадам, Дада?)
— Tsara olu: “Dala getschdoyla, Dala yalsamanech vovschech tuchiyla vay masso a!” (Цара олу: “Дала гечдойла, Дала ялсаманехь вовшех тухийла вай массо а!”)
— “Getschdoyla” bochurg hun du, Dada? (“Гечдойла” бохург хIун ду, Дада?)
— …Otsu vellatschungara dälla dolu vuotschu humanna, tsunna öghazlo ma yelach, Dela, bochurg… (…Оцу веллачунгара даьлла долу вуочу хIуманна, цунна оьгIазло ма елахь, Дела, бохург…)
– Bist du zurück Großvater?
– Ja, mein Junge.
– Großvater, du warst sehr lange weg. Wo warst du die letzten 3 Tage?
– Ich ging in eine andere Stadt.
– Welche Stadt?
– Hamburg.
– Warum bist du dorthin gegangen, Großvater?
– Es gab dort ein Tezet (Beerdigung).
– Was ist ein Tezet, Großvater?
– Wenn jemand stirbt, findet eine Beerdigung bei Tschetschenen im Hof statt.
– Warum?
– Für diejenigen, die zur Beerdigung kommen und Ihre Kondolenz überbringen möchte.
– Wie überbringen sie das, Großvater?
– Sie sagen, “Dala gech doyla, Dala yalsamanech vovshech tuchiyla vay masso a!” (Möge Allah ihr gnädig sein, möge Allah uns alle im Paradies vereinen!)
-“Möge Allah gnädig sein” was bedeutet das, Großvater?
– Es bedeutet, Allah soll nicht böse sein, denn sie bedauert ihre schlechten Taten.
— Mila wara i wellarg, Dad? (Мила вара и велларг, Дад?)
— Bozhika nana… (Божика нана…)
— Tsomgasch yara Bozhika nana? (Цомгаш яра Божика нана?)
— Yatsara… (Яцара…)
— Thakqa i hunda yella, Dada? (ТIаккха и хIунда елла, Дада?)
— Schena yillina chan tscheq yalla dela yella-q… (Шена йиллина хан чекх ялла дела елла-кх…)
– Und wer ist gestorben Großvater?
– Bozhiks Mutter.
– War Bozhiks Mutter krank, Großvater?
– Nein…
– Warum ist sie dann gestorben?
– Weil ihre Zeit abgelaufen ist…
— Qhena yara iza? (Къена яра иза?)
— Qi qhena a yatsara… (Кхи къена а яцара…)
— Mass scho dara tsünan, Dada? (Масс шо дара цуьнан, Дада?)
— Döaztqhe di’… (Доьазткъе диъ…)
— Nemtsoyn mattach mel chülu i? (Немцойн маттахь мел хуьлу и?)
— Vierundachtzig. (Vierundachtzig.)
— Thakqa, cha döaztqhe di’ scho käatschtscha cho a liyra wu, Dada? (ТIаккха, хьа доьазткъе диъ шо каьачча хьо а лийра ву, Дада?)
— …İ chuusch Dela ben wats… (…И хууш Дела бен вац…)
– War sie alt?
– Nicht so alt.…
– Wie alt war sie, Großvater?
– Vierundachtzig…
– Wieviel macht das auf Deutsch?
– Vierundachtzig.
– Und wenn du 84 Jahre alt wirst, wirst du dann auch sterben, Großvater?
-…Das weiß nur Allah…
— Dad, ach so hunda tsa vigara chaytsa, cho Bozhik voltschu vödasch? (Дад, ахь со хIунда ца вигара хьайца, хьо Божик волчу воьдаш?)
— Tsqhadelach, cho wizhna wara so novqhavolusch. Schozlagha delach — cho sanna wolun kegiyratschera mettig yats Tezet. (Цкъаделахь, хьо вижна вара со новкъаволуш. ШозлагIа делахь — хьо санна волун кегийрачера меттиг яц Тезет.)
— Suna a li’anera chötsa Tezeta van, Bozhike kadam ban… (Суна а лиъанера хьоьца Тезета ван, Божике кадам бан…)
— Mucha ban wollara cho tsünga kadam? (Муха бан воллара хьо цуьнга кадам?)
— Asa tsünga eradara: “Bozhik, Dala getschdoyla, Dala yalsamanech vovschech tuхiyla vay masso a!” (Аса цуьнга эрадара: “Божик, Дала гечдойла, Дала ялсаманехь вовшех тухийла вай массо а!”)
— İza-m chöga zje töchna a alalur du, chuna ischtta laach. Tuchiy ach? (Иза-м хьоьга зIе тоьхна а алалур ду, хьуна иштта лаахь. Тухий ахь?)
— Tucha. (Туха.)
— Ha, hara yu chuna, djatocha… (ХIа, хIара ю хьуна, дIатоха…)
— …Dada, so Bozhike vist chilla vältscha — “yalsamana” stenach olu düytsur duy ach suna? (…Дада, со Божике вист хилла ваьлча — “ялсамана” стенах олу дуьйцур дуй ахь суна?)
— Düytsur du… (Дуьйцур ду…)
– Großvater, warum hast du mich nicht mitgenommen, als du zu Bozhik gingst?
– Erstens ging ich, als du schon geschlafen hast. Zweitens ist eine Beerdigung kein Ort für Kinder.
– Ich würde Bolzhik auch gerne mein Beileid bekunden …
– Wie würdest du das tun?
– Ich würde sagen: “Möge Allah ihrer gnädig sein, möge Allah uns alle im Paradies vereinen!)
– Wenn du willst, hier ist ein Telefon und du kannst es machen. Wirst du anrufen?
– Ja, ich werde ihn anrufen.
-…Großvater, wenn ich mein Gespräch mit Bozhik beendet habe, könntest du mir dann erzählen, wie es ist im Paradies?
– Ich werde es dir erzählen..
Flagge
— Dad, tsara hun do massara a? (Дад, цара хIун до массара а?)
— Chan? (Хьан?)
— Nemtsoscha. “Tu-tu-tu” boхusch i schayn maschenasch hunda yekayo tsara? (Немцоша. “Ту-ту-ту” бохуш и шайн машенаш хIунда екайо цара?)
— Samuqhadälla, chazachetasch. (Самукъадаьлла, хазахеташ.)
— Hun chazdella tsarna, Dada? (ХIун хазделла царна, Дада?)
— Schäschscha tolam bäkqina… (Шаьшша толам баьккхина…)
— Thakqa i bayraqasch a samuqhadälla öchkina tsara schayn maschenasch the? (ТIаккха и байракхаш а самукъадаьлла оьхкина цара шайн машенаш тIе?)
— Öchkina… (Оьхкина…)
— Dada, vayn maschenthech hunda yats noхtschiyn bayraq, — noхtschaschna bürkanach lovza tsa chäa? (Дада, вайн машентIехь хIунда яц нохчийн байракх, — нохчашна буьрканах ловза ца хаьа?)
— Nochtschaschna schaderrig a dan chäa!.. (Нохчашна шадерриг а дан хаьа!..)
— Thakqa üsch hunda tsa lovzu bürkanach, Deutschland sanna, — suna noхtschaschkchha chila ma läara? (ТIаккха уьш хIунда ца ловзу буьрканах, Deutschland санна, — суна нохчашкхьа хила ма лаьара ?)
— Yisch yats tsera… Schayna tschöch jan ts’enosch dan dezasch bu üsch… (Йиш яц цера… Шайна чоьхь Iан цIенош дан дезаш бу уьш…)
— Rußland-s dochiyna dolu ts’enoschschiy? (Rußland-c дохийна долу цIеношший?)
— Ha’… (ХIаъ…)
– Großvater, was machen die alle?
– Wer?
– Die Deutschen. Sie machen Krach mit ihren Autos, “Tu-tu-tu”.
– Jubel, Freude.
– Worüber freuen sie sich Großvater?
– Ihren Sieg…
– Und sie haben die Flaggen an ihren Autos befestigt, weil sie glücklich sind?
– Ja…
– Großvater, warum hast du keine tschetschenische Flagge an deinem Auto, können Tschetschenen kein Fußball spielen?
– Tschetschenen können alles machen!
– Warum spielen sie dann kein Fußball wie in Deutschland? Ich würde gerne Tschetschenen anfeuern.
– Sie werden… wenn sie ihre Häuser wiederaufgebaut haben…
– Die Häuser, die durch Russen zerstört wurden?
– Ja…
— Dada, ts’enosch dina böwlatscha lowzur buy nochtschiy masso a sanna? (Дада, цIенош дина боьвлача ловзур буй нохчий массо а санна?)
— Dala muqhalach! (Дала мукъалахь!)
— Dad, suna tsqhatschunna Deutschland-egacha chilla läa, megar duy? (Дад, суна цкъачунна Deutschland-егахьа хила лаьа, мегар дуй?)
— Megar du, chila, chayna laach… (Мегар ду, хила, хьайна лаахь…)
– Großvater, wenn sie ihre Häuser fertiggebaut haben, werden sie so wie alle anderen spielen?
– InschaAllah (Wenn Gott will)!
– Großvater, ich möchte für Deutschland jubeln. Ist das möglich?
– Du kannst, wenn du es willst…
Teilen Sie uns Ihre Meinung mit!